سفارش تبلیغ
صبا ویژن
[ یهودیى او را گفت پیامبر خود را به خاک نسپرده درباره‏اش خلاف ورزیدید . امام فرمود : ] ما در باره آنچه از او رسیده خلاف ورزیدیم نه درباره او ، لیکن شما پایتان را از ترى دریا خشک نگردیده پیامبر خود را گفتید « براى ما خدایى بساز چنانکه ایشان را خدایان است ، و او گفت شما مردمى نادانید » . [نهج البلاغه]
دل نوشته
 
 RSS |خانه |ارتباط با من| درباره من|پارسی بلاگ
»» بررسی مقبوله عمر بن حنظله (بخش چهارم)

بررسی مقبوله عمر بن حنظله

 

Image result for ?ولایت فقیه?‎

تقریب اول 

لفظ حاکم اختصاص به قاضی ندارد و اعم از قاضی است؛ بنابراین شامل هر کسی که متصدی حکومت شود نیز می شود. وجود کلمه سلطان در سوال راوی، می تواند قرینه ای بر اعم بودن لفظ حاکم باشد. برخی نسبت به شمولیت حاکم نسبت به غیر قاضی اشکال، و بیان کرده اند: لفظ حاکم به واسطه غلبه در استعمال، ظهور در قاضی دارد. در روایات، موارد اغلب موارد استعمال حاکم در خصوص قاضی است و با این فرض، لفظ حاکم ظهور در قاضی پیدا می کند. بعد از اینکه مشخص شد، موضوع سوال و جواب تخاصم است، دیگر نمی توان ذکر لفظ سلطان در سوال را مویدی برای تعمیم لفظ حاکم گرفت.[1]

تقریب دوم 

عبارت فانی جعلته علیکم حاکما، علت وجوب رجوع به حاکمی است که توسط امام منصوب شده است. اقتضای عمومیت داشتن این تعلیل، واجب بودن رجوع به حاکم در هر آنچه احتیاج به حکم دارد، می باشد. [2]

با این تقریب ولایت فقیهی که، بر حلال و حرام الهی نظارت داشته، و عالم به احکام الهی و همه آنچه که اثبات، نفوذ یا اجرای حکم، نیازمند انشای حکم است، تمام می شود. این تقریب بر ظهور لفظ حاکم بر اعم از حاکم و قاضی متوقف نیست. و تنها متوقف بر عموم تعلیلی است که به صورت مطلق نفوذ حکم را اثبات می کند. [3]

تقریب سوم

مفهوم مشروع بودن قضاء، مشروعیت سایر شئون حکومت را که به واسطه تعرض، تداخل در نفوس و اعراض و خون و فروج، است، در پی دارد. [4]

برخی در استدلال ها مناقشه کرده اند.

به عنوان مثال مرحوم سید مصطفی خمینی درباره دلالت روایت، می گوید: بر مضمون روایت اشکالاتی وارد شده است: روایت ظهور در ممنوعیت رجوع به طاغوت ها دارد و حال آنکه التزام به آن غیر ممکن است. زیرا زندگی مردم و آرامش فکری آنها متوقف بر آن است و در صورت عمل به روایت، اخلال نظام پیش می آید. و این خلاف آن چیزی است که از پیامبر صلی الله علیه و آله به ما رسیده است: إنّی بُعثتُ على الشریعة السهلة السمحة. و همچنین خلاف قواعد عقل است. [5]

بنابراین اخباری که دربردارنده ترغیب و تشویق شرع در مورد مقاومت در برابر حاکم جور است، در زمانی مورد قبول واقع می شود که این تقادم و رویارویی تحت نظر حاکم شرع و یک نظام عقلایی باشد تا اینکه منجر به سقوط حکومت جور شود. اما اگر رویارویی و تقادم به صورت انفرادی باشد، این علاوه بر آنکه مقصود روایت نیست، منجر به اخلال نظام و هرج و مرج می شود. و میل انسان ها را به بی دینی و کفر افزایش می دهد. [6]

اما دلالت روایت بر ولایت فقیه، و نافذ بودن تصرفات فقیه در مواقعی که ولی خاص وجود مثل آیاء و اجداد و اوصیاء وجود ندارد، یا دلالت روایت بر ولایت فقیه به معنای جواز تصدی جکومت اسلامی و تشکیل حکومت جزئی وکلی، نزد ما روشن نیست.

مگر اینکه اینگونه گفته شود: در فرض اینکه تکلیف امت اسلامی، در اختلافاتی که مرجع رسیدگی به آنها قضاة و حکام باشد، رجوع به فقهای عادل باشد، و در مواردی که نزاع ها فراوان باشد، نیاز به سازماندهی آن ها است، و فرض اینکه قبول مراجعات واجب باشد. ادراه این مراجعات تنها تحت یک نظام و تشکیل حکومت ممکن است. و این چیزی است که ادای وظیفه مقتضی تشکیل آن است نه ظاهر روایت. [7]



[1] الأوّل: أنّ لفظ الحاکم أعم من القاضی فإنّه یشمل کلّ متصدّی الحکومة من الأمیر و السلطان، فلا اختصاص له بالقاضی. و یستشهد لذلک ذکر السلطان فی السؤال؛ فإنّه قرینة على إرادة الأعم. و لکن یشکل الالتزام بشمول لفظ الحاکم لغیر القاضی؛ نظراً إلى ظهوره فی اصطلاح النصوص فی القاضی لغلبة الاستعمال فیه، و لا سیّما بقرینة المقام و لا ینافیه کون لفظ الحکم فی الأعم من القضاء. و أمّا ذکر السلطان فلا یفید التعمیم بعد کون موضوع السؤال و الجواب التحاکم و التخاصم.

[2] الثانی: عموم التعلیل؛ حیث إنّ قوله‌ فإنّی قد جعلته علیکم حاکماً فی قوّة التعلیل، أی تعلیل وجوب الرجوع إلیه بجعله حاکماً. و علیه فمقتضى عموم التعلیل وجوب الرجوع إلیه فی کل ما یحتاج إلى الحکم و یؤکّد هذا العموم إطلاق قوله (علیه السّلام) فإذا حکم بحکمنا .. ؛ نظراً إلى شموله لمطلق الحکم الصادر منه المطابق لحکم أهل البیت (علیهم السّلام).

[3] و بهذا التقریب یتم ولایة الفقیه الناظر فی حلالهم و حرامهم العارف بأحکامهم على الحکم فی جمیع ما یحتاج إثباته أو إنفاذه أو إجراؤه إلى إنشاء الحکم. و لا یتوقف هذا التقریب على ظهور لفظ الحاکم عند الإطلاق فی الأعم من القاضی بل‌ دلیل تحریر الوسیلة - ولایة الفقیه، ص: 87‌ إنّما یتوقف على عموم التعلیل المثبت لنفوذ حکمه مطلقاً.

[4] الثالث: أنّ مشروعیة القضاء تستتبع مشروعیة سائر شؤون الحکومة بالفحوى؛ لما فی القضاء من التعرّض و التدخّل فی النفوس و الأعراض و الدماء و الفروج. و هذا التقریب أیضاً تامٌّ.

[5] ولایة الفقیه (للسید مصطفى الخمینی)، ص: 32‌

[6] فبالجملة: الأخبار المشتملة على ترغیب الشرع فی المقاومة السلبیة فی قبال الحکومة الجائرة، مقبولة إذا کان هذا التقادم تحت رایة الحاکم الشرعی و النظام العقلائی؛ حتّى یورث فشل السلطة و سقوط الحکومة، کما قد اتّفق کثیراً. و أمّا إذا کان التقادم انفرادیّاً و الاعتزال عن الجائرین لعنهم اللّه تعالى شخصیّاً، فهو مضافاً إلى عدم استلزامه لما هو المقصود، ربّما یؤدّی إلى الإخلال بالنظام المستتبع للهرج و المرج، بل ربّما یؤدّی إلى مَیْل آحاد البشر إلى الإلحاد، فإنّه لا بدّ على کلّ دیانة حقّة من مراعاة حقوق البشر فی هذه النشأة؛ حتّى لا یذهب الناس إلى الباطل، و لا ینزجرون عن الإسلام و المسلمین.

[7] و أمّا دلالتها على ولایة الفقیه بالمعنى المقصود، و هو نفوذ تصرّفاته عند عدم الأولیاء الخاصّة، کالآباء و الأجداد و الأوصیاء فی مطلق الأُمور، أو دلالتها على ولایة الفقیه تحت عنوان جواز تصدّیه للحکومة الإسلامیة، و تشکیل الحکومات الجزئیة و الکلّیة، فهو عندی غیر واضح. اللّهمّ إلّا أن یقال: إذا فرضنا أنّ تکلیف الأُمّة هی المراجعة فی الاختلافات التی مرجعها القضاة، و فی الاختلافات التی مرجعها الحکّام إلى الفقهاء العدول، کما هو الظاهر من الروایة فإنّها کالنصّ فی أنّ ما‌ولایة الفقیه (للسید مصطفى الخمینی)، ص: 34‌ هو یتصدّى له السلطان أو القاضی، یتصدّى له الفقیه، و لکنّه بنحو الحَکَم الشخصی من قِبَل المتخاصمین، لا بنحو الحاکم الکلّی المفوَّض إلیه الأُمور، و فرضنا أنّ فی بلدة کذا یرجعون إلیهم فی کلّ یوم آلاف الأنفار، و فرضنا أنّ قبول ذلک واجب علیهم، فلا یُعقل إدارة هذه المراجعات تحت النظام، إلّا بتشکیل الحکومة، فإنّه عند ذلک تجب ذلک؛ لتوقّف أداء الوظیفة علیه بالضرورة.



نوشته های دیگران ()
نویسنده متن فوق: » سید جعفر یوسفی ( یادداشت ثابت - پنج شنبه 95/10/24 :: ساعت 11:41 عصر )

»» لیست کل یادداشت های این وبلاگ

غدیر نقطه ای برای نمایش ولایت
رئیس جمهور روحانی
آخر الزمان و عقلانیت انسان ها
شعری از محمدعلی بهمنی
اس ام اس های عاشورایی
دوراهی
عوامل بصیرت زا از کلام رهبر
امتیازات ویژه خداوند برای روزه داران خوش اخلاق
روزه را به بهانه گرما ترک نکنیم !!
می دانید چرا کسی سطل آشغال آتش نمی زند!
همسرداری آیه الله بهجت
ولی عصر در کلام آیه الله بهجت
ماجرای نماز شب آیت الله بهاءالدینی
وصیه های ایت الله قاضی به شاگردانشان
[عناوین آرشیوشده]

>> بازدید امروز: 22
>> بازدید دیروز: 23
>> مجموع بازدیدها: 714774
» درباره من

دل نوشته
سید جعفر یوسفی
سلام دوستان عزیز، از اینکه به کلبه کوچک ما هم سر می زنید ممنونم. سید جعفر یوسفی هستم درسال1363 در خطه مقدس مشهد به دنیاآمدم و هم اکنون طلبه حوزه علمیه قم می باشم . کارم تحصیل علم است و به این افتخار می کنم . به فکر این بودم که وبلاگی را راه اندازی کنم و در حد وسع خود ،مطالبی را در آن گردآوری نمایم و اکنون بحمد الله به این خواسته دست یافتم. امیدوارم این کار را ادامه دهم و سختی های کار مرا از ادامه دادن این روند منصرف نگرداند.

» پیوندهای روزانه

اخبار روز [81]
[آرشیو(1)]

» فهرست موضوعی یادداشت ها
قرآن شناسی[9] . ولایت فقیه[7] . آیت الله مصباح[7] . حجاب[5] . قرآن[5] . قاعده[4] . مقبوله عمر بن حنظله[4] . وجود ذهنی[4] . شبهات[4] . اوصاف قرآن[4] . ایران[4] . حضرت زهرا[4] . دین[4] . زیبایی حجاب[4] . آیت الله مصباح یزدی[4] . امام خمینی[4] . انقلاب اسلامی[4] . امامزادگان[3] . امام رضا ع[3] . برنامه[3] . سبک زندگی[3] . خدا[3] . خلاصه قرآن شناسی[3] . تقوا[3] . انسان[3] . عبودیت[3] . سبک زندگی معنوی امام رضا ع[3] . شعائر الهی[3] . وحی[3] . هدف خلقت[3] . قاعده الواحد[3] . فقه[3] . عناوین قرآن[2] . فلسفه[2] . عبادت[2] . مزایا[2] . معشوق[2] . منزلت عقل[2] . نقش نماز[2] . هندسه معرفت دینی[2] . معدومات[2] . معرفت دینی[2] . کتاب[2] . هدف[2] . عاشق[2] . عشق به خدا[2] . عفاف[2] . عفت[2] . سبک زندگی معنوی[2] . سید صدرالدین دشتکی[2] . صدق[2] . عقلانیت[2] . غرب[2] . حقوق[2] . دستاوردها[2] . دشتکی[2] . اشکالات[2] . اعجاز قرآن[2] . آیت الله بهجت[2] . آیت الله جوادی[2] . آیت الله جوادی آملی[2] . استقراء[2] . استقرای تام . استقرای ناقص . اسعد العجم . اسلام ناب . اشتراوس . آیت الله ریشهری . آیت الله قاضی- موعظه- عمل- دستورالعمل- شاگرد . آیت الله قرهی . آیت الله لاریجانی . 4 عمل پر محتوا . iran . qoran . آثار . آخرالزمان . آرامش . آرامش جامعه . آزدای . آشغال- هاشمی- آیت الله- ازدحام- حادثه- ده نمکی- حرف حساب . آیت الله . آیت الله آملی لاریجانی . آیت الله بهاء الدینی- نماز شب- شهید صیاد شیرازی- آیت الله صدیقی . آیه 146 اعراف . آیه 21 . آیه 39 یونس . اباالحسن . ابناء فارس . اتمام حجت . اثبات اعجاز قرآن . احیای معنویت . ادراک عقلی . ادله . ادله قاعده . ارزش انسان . ارسطو . اس ام اس . اس ام اس های عاشورایی . آیت الله بهجت- امام عصر عج- آیت الله جوادی- مردم قم . انتخابات . انقلاب اسلامی ایران . انقلاب عرفانی . اهل الفارس . اهل بیت . اوصاف . الاسلام . الحکومة . النظام . الواحد . امام باقر . امام رضا علیه السلام . امام علی علیه السلام . برنامه عبادی . برهان . بصیرت-رهبری-بصیرت زا-شبهه ها-عمار . بلاغ . بمب گذاری . بندگی . بیابان زدایی . پاشیدن بذر . پاکدامنی . پست مدرنیسم . پیام امام خمینی . پیام رهبری . پیام، زندگی . پیامدهای معرفتی . پیامک . پیامک دهه فجر . تب . تب بر . تحدی . تربیت . تعظیم . تقسیم بندی محتوایی . دعای نور . دفاع مقدس . دلالت . دلنوشته . دلیل عقلی . دهه فجر . دیدگاه ها . دستاوردهای راهبردی . خشنودی خدا . سبک زندگی امام رضا . زیبایی زن . دین- تحیر- رفع تحیر- دو راهی- جاده- زندگی- دنیا- آخرت . دین داری . رئیس جمهور روحانی، روحانی، رئیس جمهور، سفر، نیویورک، آمریکا، ره . راز اعجاز قرآن . راز عربی بودن . رَجُلٌ مِن أهلِ قُم . رهبری . روایة النبی ص . روزه- گرما- ثواب . روزه-اخلاق نیکو . ریشه ها . رکن . زن . زندگی . زیبایی . حقوق شهروندی . حقیقت نماز . حکم ایجابی . حکومت . حکومت اسلامی . حکومت مهدی ع . حکیم . خارق العاده . خاطرات . خبرگان . خلاصه مقاله . درس اخلاق . درس نامه . حضرت زهرا س . حفظ نظام . حق . حق الیقین . حق شهروندی . توصیه . توصیه های قرآنی . تولیدات داخلی . جامعه . جهاد کشاورزی . چشم انداز . چشم به راه . بالغه . بحران فکری . حجاب به زن زیبایی می دهد . حجاب زن . حجاب و آزادی . حجت الاسلام دکتر رضوانی . حدیث کساء . غربشناسی . غصب حق . فارابی . فاطمه . فاطمیه . فراتر از زمان . فرج . فرقان . عقلانیت، آخرالزمان، مسئولین، تهمت، اقتصاد، تولید داخلی، دشمن . عقول کامله . علامه مصباح یزدی . علم . علوم انسانی . علی . عناوین . قرآنی . قلمرو دین . قواعد فقهیه . لاریجانی . مازندران . مباحث بنیادی . مبارک . مبنا . مبنای قاعده . مبین . مثانی . محافظ . محافظت . محبت . محبت، محبت الهی، علامه طباطبایی، عشق . محرم . مد . مد حجاب . مدرنیته . مردم قم . صدق قاعده . شریعت . شان عقل . عقل . عاشورا . عشق . شعر . شعر عاشورایی . شناور . شهید چمران . شهید صفار هرندی . شهید مطهری . شهید نیک نژاد . شوهرداری . شکم . صادر اول . صحف . سپاه . ستایش آمیز . سخنان رهبری . سعد و نحس بودن ایام . سلام . سلامت جسم . سلامت روح . سلمان . سلوک . سهرو حسن . سوره عمران . سیاست گذاری . کعبه . معرفت شناسی . ویژگی ها . ویژگی های دنیا . ویژگی های نماز . یوسف . ههدف . واژگان . وجدان بشری . وجوب حفظ نظام . وقار . ولایت . نقل . نماز . نماز کلید گشایش . نکته . هستی شناسی . همسرداری- رسول خدا ص- رفتار نیک با همسر- زن- امیرالمومنین ع . هندسه . منطق . مهیمن . موشک . میرزا مهدی آشتیانی . نزول تدریجی . نزول قرآن . نسبی گرایی . نظرات آیت الله مصباح . نظرات علامه طباطبایی . مفاتیح الجنان . مفهوم . مقام معظم رهبری . مقبوله . مقبوله عمر به حنظله . من حاز ملک . منابع طبیعی . منافقین . منرلت عقل . مشرق زمین . قاعده فقهیه . قاعده من حاز ملک . قانون جزایی . قانون مدنی . فلسفه اسلامی . فلسفه سیاسی اسلامی .
» آرشیو مطالب
فروردین 1386
اردیبهشت 1387
خرداد ماه 1387
تیر ماه 1387
مرداد ماه 1387
شهریور ماه 1387
مهرماه 1387
آبان ماه 1387
آذر ماه 1387
بهمن ماه1387
فروردین 1388
خرداد 1388
تیر ماه 1388
فروردین 90
فروردین 92
خرداد 92

» لوگوی وبلاگ


» لینک دوستان
لحظه های آبی( سروده های فضل ا... قاسمی)
شین مثل شعور
پاسدار و عاشق ولایت
قل هوالله احد
نظرمن
جاده های مه آلود
قیدار شهر جد پیامبراسلام
بوستــــــان ادب و عرفــان قـــــــرآن
سجاده ای پر از یاس
مــــــــــــــبـــــــلِّــــــــــــغ اســــــــلـــام
...عاشقم بر همه عالم که همه عالم از اوست
اسپایکا
لیلی و مجنون
جریان شناسی سیاسی - محمد علی لیالی
رقص خون
****شهرستان بجنورد****
مشاور

قرآن
دینی
سلام دوستان عزیزم به وبلاگ جبهه بیداری اسلامی خوش آمدید
بصیرت مطهر
عشق مشعلدار
►▌ رنگارنگ ▌ ◄
.: شهر عشق :.
هواداران بیرجندی دکتر قالیباف
تراوشات یک ذهن زیبا
نقدونظر
بوی سیب BOUYE SIB
بادصبا
دوستدار علمدار
ابـــــــــــرار
شــــــهدای روستای مـــکـــی کوهسرخ
خدایا،عاقلی مودبم فرما
مرام و معرفت
(بنفشه ی صحرا)
پرستوی مهاجر
:: امـــید وصـــل ::
علمدار بصیر
اواز قطره
تعمیرات تخصصی پرینترهای لیزری رنگی ومشکی وفکس وشارژکارتریج درمحل
مهاجر
موعود
خوزستان مظهر شجاعت وفداکاری ملت ایران است
به یاد تنهاترین سردار-امام حسن مجتبی علیه السلام
طوبای محبت
اخلاق ، روان شناسی ، عقاید
گنجگاه
روان شناسی * 心理学 * psychology
مهربونی
دل نوشته های یک دیلامی
---پــــــلاک عاشــــقی مـــــــن---
منتظران مهدی(عج)
http://saman1348.blogfa.com/
*(حرفهای نگفته)*
پایگاه شهیددکترچمران-چریان
گل گشت
عدالت جویان نسل بیدار
صل الله علی الباکین علی الحسین
شریعت پاینده
قرارمون تو آسمون
صدای مردم نی ریز
فریضه برتر
قوطی عطار
فاو.سرزمین رهایی
Chamran University Accounting Association
مقاله های تربیتی
جهت یاب!
زازران
انتخابات 92 و انتخاب گزینه اصلح
رهسپاریم با ولایت تا شهادت
اللهم اجعلنا من انصاره و اعوانه
سجاده ای پر از یاس
یوسف فاطمه
مجاورِ آقا
پیامبر اعظم
آسمان آبی
جمهوریت
طب مذهبی دکتر رحمت سخنی
آریایی
علوم قرآنی
خاکیان ناسپاس
تنها امید
دعا و نیایش (بر محمد و آل محمد صلوات)
عاشق
حزب اللهی مدرنیته
درد و دل های یک خبرنگار
ترنم باران بهاران ( نظرآباد )
دکتر خسرو پناه
بنیاد حکمت اسلامی صدرا
دکتر عصام العماد
موسسه تحقیقاتی اسراء
پایگاه علمی فرهنگی تجلی اعظم
معنای زندگی
جوادقدرتی..خوش آمدید..javadghodrati..بفرماییدچایی..نظریادت نره..
وفا
شب مهتابی
دل نوشته های من
همه چی
ابن یاسین

» صفحات اختصاصی

» لوگوی لینک دوستان















» طراح قالب