دوستان عزیز امروز روز بیابان زدایی است لذا سوالاتی را از یکی از این سایت های مرتبط جمع آوری نموده و در وبلاگ قرار داده ام تا ان شاء الله مفید واقع شود :
پرسش1: بیابان زایی چیست؟
پرسش2: نقش انسان در بیابانزایی چیست ؟
پرسش3: بیابان زدایی چیست؟
پرسش4:مالچ نفتی چیست؟
پرسش5:منابع طبیعی چیست؟
پرسش6:جنگل چیست؟
پرسش7:مرتع چیست؟
پرسش8:GIS چیست؟
پرسش 9:چگونه از جنگل محافظت کنیم؟
پرسش 10:VETIVER چیست؟
پاسخ 1:
بیابان زایی پدیده ایست مختص مناطق خشک ، نیمه خشک تا خشک نیمه مرطوب که مشخصه بارز آن کاهش تولید بیولوژیک (پوشش گیاهی) است که به صور مختلف نمایان می شود.
پاسخ 2:
انسان از طریق اعمال چرای مفرط بوته زنی و بوته کنی، آبیاری غلط، عدم استفاده بهینه از قابلیت اراضی، تبدیل بی رویه اراضی مرتعی به دیمزار،عدم رعایت موازین عملی در شخم اراضی و غیره مجموعاً شرایطی را پدید می آورد که درنهایت منجر به کاهش تولید بیولوژیک و گسترش اراضی بیابانی و کویری می شود.
پاسخ 3:
به مجموعه فعالیتهایی که سبب توقف یا کاهش روند بیابان زایی شده و یا در جهت احیاء اراضی بیابانی باشد بیابان زدایی گویند.
بنابراین احیای پوشش گیاهی و بازآفرینی شرایط اکولوژیکی در مناطق بیابانی تنها راه مبارزه موثر با بیابانزایی است.
پاسخ 4:
- مالچ یعنی پوشش و پوشش دادن
- ماده ایست از پس مانده های نفت خام که در برج تقطیر پالایشگاهها به دست می آید.
- این ماده برای تثبیت موقت تپه های ماسه ای که پخش آن لایه نازک و قابل انعطافی برای خاک بوجود آورده مورد استفاده قرار می گیرد.
پاسخ 5:
منابع طبیعی شامل آب، هوا، خاک، گیاهان وجانوران می باشد که لازمست برای استفاده نسل کنونی ونسلهای آینده با برنامه ریزی دقیق مدیریت و حفاظت شوند.
برخی از فواید اجتماعی و زیست محیطی جنگلها عبارتند از:
کنترل تغییرات آب و هوا، حفاظت از منابع آب وخاک، تقویت سیستم زراعی، حفاظت از تنوع بیولوژیکی، بهبود و توسعه شرایط زندگی شهری و روستایی، حفاظ از میراث طبیعی و فرهنگی اشتغالزایی و ایجاد تفرجگاههای عمومی
پیامدهای تخریب پوشش گیاهی در کوهستان کدامند؟
کاهش نفوذپذیری آب درخاک،سفت شدن خاک، ایجاد سیلاب و نابودی زیستگاههای حیات وحش
پاسخ 6:
جنگل منطقه وسیعی پوشیده از درختان، درختچه ها و گونه های علفی است که همراه با جانوران وحشی نوعی اشتراک حیاتی، گیاهی و جانوری را تشکیل داده و تحت تاثیر عوامل اقلیمی و خاکی قادر است تعادل طبیعی خود را حفظ کند.
برخی از فواید درختان عبارتند از:
تولید اکسیژن، جذب و گرد و غبار، گازکربنیک و دیگر گازهای شیمیایی موجود در هوا، جلوگیری از نفوذ سرو صدا و تشدید آلودگی های صوتی در شهرها
پاسخ 7:
زمینهایی که دارای پوشش گیاهی خودرو بوده و در یک فصل معین مورد چرای دام قرار می گیرند.
پاسخ 8:
GIS مخفف کلمه Geografhic Information Systems و به معنی سامانه های اطلاعات جغرافیایی می باشد.
GIS یک سیستم اطلاعاتی متشکل از سخت افزار ، نرم افزار و کاربرانی است که در رابطه با داده های مکانی به منظور بررسی تغییرات و تجزیه و تحلیل و ارتباط آنها با داده های توصیفی بعنوان ابزاری قوی در تصمیم گیری و مدیریت منابع محیطی به کار گرفته می شود.
پاسخ 9:
با رعایت اصول حفاظت از عرصه های منابع طبیعی،به طرق زیر :
- از روشن نمودن آتش در جنگلها و مراتع جداً خودداری نمود.
- بر حذر کردن کودکان از بازی با کبریت و فندک و روشن نمودن آتش در عرصه های منابع طبیعی.
- خودداری از انداختن ته سیگار روشن و باطری های شیشه ای که حالت عدسی دارند در جنگلها و مراتع
- عدم توسعه باغات ، مزارع ، تأسیسات و .... با هدف سودجوئی و تعرض به منابع طبیعی
- عدم قطع غیرمجاز درختان جنگلی و بوته های مرتعی جهت مصارف سوختی، ساختمانی، زراعی و ...
-عدم چرای بی رویه و خارج از ظرفیت مراتع و جلوگیری از ورود دام به جنگل
- عدم حک یادگاری و کت زدن (زخمی کردن) بر روی تنه های درختان
- عدم شخم و شیار در جهت شیب قالب و جلوگیری از فرسایش
- آموزش اهمیت منابع طبیعی و حفاظت از این منابع به کودکان و نوجوانان
ضمن اینکه حفاظت از سطح گسترده منابع طبیعی کشور ، بدون حضور و هماهنگی مجدانه نیروهای مردمی امری محال و غیرممکن می باشد لذا این نیروها می توانند بصورت های انفرادی ،گروهی و یا در قالب تشکل های غیردولتی مانند NGOها و به روشهای زیر با سازمان ارتباط مستقیم داشته باشند.
- مشارکت در طرح همیاران طبیعت :
در این طرح افراد بصورت انفرادی یا گروهی و با انگیزه های غیرانتفاعی و معنوی ، سازمان جنگلها،مراتع و آبخیزداری کشور و دفاتر تابعه را در پیشبرد اهداف عالیه که همانا حفظ، احیاء ، توسعه و بهره برداری مستمر و اصولی از منابع طبیعی می باشد یاری می نمایند. علی ایحال در صورت تمایل ، داوطلبین گرامی می توانند به ادارات کل منابع طبیعی استانها و یا واحدهای تابعه مراجعه نمایند.
همچنین تلفن امداد جنگل و مرتع (09696) که در استانهای کشور بصورت رایگان و شبانه روزی اخبار و حوادث به وقوع پیوسته از جمله حریق ، تخریب، تصرف ،قطع غیرمجاز درخت و درختچه و بوته ونهال ، قاچاق محصولات جنگلی و مرتعی ، شیوع آفات و اراضی گیاهی ، چرای غیرمجاز و بش از ظرفیت در عرصه ها و ..... را دریافت و در اسرع وقت نسبت به پیگیری موضوع اقدام می نمایند.
پاسخ 10:
نام علمی جنس این گیاه Vetiveria می باشد که مهمترین گونه آن Vetiveria Zizanioides می باشد. این گیاه از خانواده گندمیان (Graminaceae) و از قبیله Andropogoneae میباشد.
واریته و کولیتوارهای مختلفی از این گونه وجود دارد.گیاه فوق دارای برگهای باریک و کشیده و ریشه راست به رنگهای قهوه ای ، زرد و سفید می باشد که تا عمق 3-4 متری نیز نفوذ کرده و توده متراکمی ایجاد می نماید که در حفاظت آب و خاک بسیار مفید می باشد.
این گونه بومی مناطق حاره ای آسیا می باشد ولی در مناطق حاره ای هر دو نیم کره یافت می شود و به خشکی و آفات مقاومت بالایی دارد از جمله کشورهایی که ان گونه در آنها می روید می توان به هند ،اندونزی، فیلیپین ، ویتنام ، چین ، تایلند ، مالزی ،استرالیا، هائیتی السالوادور، آمریکا ، ماداگاسکار، در افریقا از اتیوپی تا افریقای جنوبی و سنگال اشاره نمود.
این گونه در حفاظت خاک گونه ای بسیار مفید می باشد به طوریکه تحقیقات انجام شده توسط CIAT در کلمبیا (با 1800 میلی متر بارش سالانه ) نشان می دهد که میزان فرسایش سالانه را در قطعه ای بدون پوشش با 143 تن در هکتار را Vetiver به میزان 3/1 تن در هکتار کاهش می دهد.
مطالعه دیگری که توسط ICRISAT در جنوب هند با بارش سالانه 650 میلی متر انجام داد نشان داد که Vetiver باعث کاهش میزان هدر رفت خاک تا حدود 60% گردید.
تصور بر این بود که این گونه تنها در مناطق مرطوب می روید در حالیکه در مناطق نیمه مرطوب و نیمه خشک نیز رویش دارد بطوریکه بطوریکه در مناطقی که دارای اقلیم مدیترانه ای که زمستاهای عاری از یخ زدگی هستند مانند ایتالیا و کالیفرنیا نیز یافت می شوند
این گونه در خاکهای شنی رشد می کند . از دیگر ویژگی های این گونه آن است که در خاکهای با PH<4 , PH <11 رشد می کند.
از این گونه همانطور که اشاره شد استفاده های متعددی می شود که برخی از آنها عبارتند از :
- تولید ادکلن و خوشبو کننده ها و لوازم آرایشی
- مصارف داروئی( آرام کننده ، مطبوع کننده شربتها ، رفع گرفتگی عضلات ، درمان روماتیزم ، آرتروز و ...)
- صنایع قند
لازم به ذکر است که این گونه در ایران وجود ندارد .http://www.frw.org.ir